Việc nâng bằng lái hạng C lên FC là yếu tố bắt buộc đối với những tài xế muốn tham gia điều khiển xe đầu kéo, container, hay các loại xe rơ-moóc trọng tải lớn. Vậy điều kiện và thủ tục cụ thể như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ quy trình nâng hạng bằng C lên FC cùng các quy định mới nhất theo Bộ GTVT và Thông tư 12/2017/TT-BGTVT, để bạn chuẩn bị hiệu quả trước kỳ sát hạch.
Quy định pháp lý về nâng bằng lái xe từ C lên FC
Quy định pháp lý
Việc nâng bằng lái hạng C lên FC được quy định rõ trong Thông tư 12/2017/TT-BGTVT (Điều 16, khoản 12) do Bộ Giao thông Vận tải ban hành: “Bằng lái xe hạng FC được cấp cho người lái xe để điều khiển các loại xe quy định tại giấy phép lái xe hạng C có kéo rơ moóc, ô tô đầu kéo kéo sơ mi rơ moóc lớn hơn 3.500 kg (bằng lái container), và được điều khiển các loại xe quy định cho các hạng B1, B2, C và FB2.”
Phạm vi điều khiển giữa bằng C và bằng FC
- Bằng C: chỉ cho phép lái ô tô tải, xe chuyên dùng có trọng tải ≥ 3.500 kg, máy kéo một rơ-moóc.
- Bằng FC: mở rộng quyền điều khiển sang xe đầu kéo, container, rơ-moóc nặng, và các phương tiện thuộc nhóm C, B1, B2, FB2.
Điều kiện và thời gian cần thiết để nâng bằng C lên FC
Trước khi tìm hiểu về thủ tục và quy trình, người có ý định nâng bằng lái hạng C lên FC cần hiểu rõ điều kiện pháp lý mà họ phải đáp ứng. Theo Điều 7 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT, bổ sung bởi Thông tư 38/2019, nếu muốn nâng hạng bằng lái xe hạng C lên FC, người lái xe cần đáp ứng các tiêu chí sau:
– Về độ tuổi: Là công dân Việt Nam hoặc là người nước ngoài đang sinh sống, học tập, làm việc hợp pháp tại Việt Nam. Phải đủ 24 tuổi trở lên (tính đến ngày sát hạch).
– Về kinh nghiệm và thời gian hành nghề lái xe:
- Có thời gian hành nghề lái xe từ 03 năm trở lên kể từ ngày cấp giấy phép lái xe gốc (GPLX) hạng C.
- Có 50.000 km lái xe an toàn trở lên. (Phải có bản khai quá trình hành nghề và số km lái xe an toàn, người khai phải chịu trách nhiệm về nội dung này trước pháp luật).
– Về sức khỏe: Đảm bảo sức khỏe theo tiêu chuẩn cho người lái xe hạng FC b, có giấy khám sức khỏe do cơ sở y tế có thẩm quyền cấp, còn thời hạn. Người lái xe cần đảm bảo không mắc các vấn đề sau:
- Tâm thần: Rối loạn tâm thần cấp tính (chưa khỏi quá 24 tháng) hoặc mãn tính.
- Hệ thần kinh: Bị liệt vận động một hoặc nhiều chi.
- Thị lực: Thị lực dưới 5/10 (kể cả khi đã đeo kính) hoặc bị rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản (mù màu).
- Cơ-xương-khớp: Bị cụt hoặc mất chức năng 02 ngón tay của 01 bàn tay trở lên, hoặc cụt/mất chức năng 01 bàn chân trở lên.
- Sử dụng chất kích thích: Sử dụng ma túy, chất có cồn vượt quá giới hạn, hoặc các thuốc/chất kích thần ảnh hưởng đến khả năng lái xe.
– Về trình độ văn hóa: Không yêu cầu trình độ văn hóa cụ thể cho việc nâng hạng từ C lên FC.
Quy trình và hồ sơ cần thiết khi nâng hạng bằng lái C lên FC
Khi đã đáp ứng được điều kiện, bạn cần tiến hành chuẩn bị thủ tục và quy trình để được cấp bằng FC.
1. Hồ sơ cần chuẩn bị xin nâng hạng
Căn cứ khoản 2 Điều 9 Thông tư 12/2017 và các sửa đổi, hồ sơ xin nâng hạng cần nộp tại trung tâm dạy nâng hạng FC uy tín (cơ sở đào tạo lái xe được cấp phép) hoặc tổng cục đường bộ Việt Nam/ Sở Giao thông Vận tải (GTVT), bao gồm:
- Đơn đề nghị học và sát hạch giấy phép lái xe theo mẫu quy định nâng bằng lái hạng C lên FC.
- Bản sao CMND, CCCD hoặc hộ chiếu còn thời hạn.
- Giấy khám sức khỏe của người lái xe do cơ sở y tế có thẩm quyền cấp, thời hạn không quá 6 tháng
- Bản sao giấy phép lái xe gốc hạng C (xuất trình bản chính khi dự sát hạch).
- Ảnh thẻ 3×4 theo quy định.
- Bản khai thời gian lái xe và số km lái xe an toàn, được xác nhận bởi đơn vị nơi bạn công tác hoặc chính quyền địa phương.
- Chứng chỉ đào tạo nâng hạng (nếu trung tâm yêu cầu)
- Danh sách đề nghị sát hạch (do cơ sở đào tạo lập) gửi lên Tổng cục Đường bộ hoặc Sở Giao thông vận tải.
2. Thủ trục và quy trình nâng bằng lái hạng C lên FC
– Đăng ký và nộp hồ sơ: Tại cơ sở đào tạo lái xe được Bộ GTVT / Sở GTVT cấp phép.
– Khám sức khỏe và đối chiếu giấy tờ theo quy định.
– Tham gia đào tạo lý thuyết và thực hành nâng hạng: Học viên sẽ phải tham gia chương trình đào tạo nâng hạng theo quy định. Thời gian học và thi bằng FC theo quy định tại Thông tư 12/2017/TT-BGTVT là 272 giờ (Lý thuyết: 48 giờ, Thực hành: 224 giờ).
– Thi sát hạch: Gồm 2 phần là sát hạch lý thuyết (Bộ đề 600 câu hỏi, làm đúng tối thiểu 41/45 câu) và sát hạch thực hành (bài thi sa hình và lái xe trên đường trường). Học viên cần đạt cả hai phần thi để được cấp GPLX hạng FC
– Cấp bằng: Nếu đỗ, bạn sẽ được cấp giấy phép lái xe hạng FC, cho phép điều khiển ô tô đầu kéo kéo sơ mi rơ moóc, xe tải có bằng C kéo rơ moóc, và các loại xe hạng B1, B2, C và FB2.
Chi phí và thời gian nâng bằng lái hạng C lên FC
Việc nâng hạng là một khoản đầu tư đáng giá cho nghề lái xe đường dài và tài xế xe container.
Lệ phí chi phí sát hạch, cấp bằng
Chi phí nâng bằng lái xe hạng C lên FC thường dao động từ 10 triệu đến 20 triệu đồng, bao gồm cả học phí trọn gói và các khoản lệ phí thi sát hạch, cấp bằng. Tuy nhiên, mức phí này có thể thay đổi tùy thuộc vào từng trung tâm đào tạo và các dịch vụ đi kèm.
Theo Thông tư 188/2016/TT-BTC, chi phí luật nâng bằng lái xe FC là 585.000 VNĐ, bao gồm:
- Phí sát hạch lý thuyết: 90.000 VNĐ/ lần
- Phí sát hạch thực hành sa hình: 300.000 VNĐ/ lần
- Phí sát hạch thực hành đường trường: 60.000 VNĐ/ lần
- Phí cấp bằng (GPLX PET): 135.000 đồng (số liệu dọc theo biểu phí thường dùng)
Một số đơn vị ở TP.HCM công bố gói nâng từ C lên CE (FC) khoảng 18.500.000 đồng đã bao gồm đào tạo, thi và cấp bằng.
Thời gian để hoàn tất
- Theo quy định tại khoản 1 Điều 14 Thông tư 12/2017, thời gian đào tạo nâng bằng lái hạng C lên FC là 272 giờ, trong đó: lý thuyết 48h, thực hành 224h.
- Với trường hợp được miễn bớt lý thuyết, thực hành: thời gian có thể rút ngắn (ví dụ: trung tâm báo 57 giờ đối với trường hợp cụ thể)
- Sau khi sát hạch đỗ, thời gian cấp GPLX mới tối đa là 10 ngày làm việc (theo quy định chung cho cấp đổi / cấp mới GPLX)
Cấu trúc đề thi và yêu cầu khi nâng bằng lái xe từ C lên FC
Kỳ thi nâng bằng lái hạng C lên FC được tổ chức theo chuẩn của Tổng cục Đường bộ Việt Nam và quy định tại Thông tư 12/2017/TT-BGTVT. Nội dung gồm 2 phần chính: lý thuyết và thực hành.
Phần thi lý thuyết
Cấu trúc đề thi: gồm 45 câu hỏi trắc nghiệm, chọn 1 đáp án đúng.
– Nội dung câu hỏi:
- 30 câu về Luật giao thông đường bộ, biển báo, kỹ thuật lái xe an toàn.
- 10 câu về nghiệp vụ vận tải, kỹ năng xử lý tình huống, quy định với “xe đầu kéo”, “container”, “xe tải nặng”.
- 5 câu hỏi điểm liệt (liên quan đến an toàn, quy tắc bắt buộc).
– Thời gian làm bài: 30 phút.
– Điểm đạt chuẩn: Đạt 42/45 câu (không sai câu điểm liệt).
Nếu người thi có “kinh nghiệm lái xe đầu kéo rơ-moóc” hoặc “đã hành nghề lái xe container” có thể được miễn học hoặc sát hạch lý thuyết (theo hướng dẫn của Sở GTVT).
Phần thi thực hành
a) Sa hình trong sân sát hạch
– Thí sinh điều khiển “xe đầu kéo” hoặc xe tương đương, hoàn thành 10 bài thi liên tiếp:
- Xuất phát
- Dừng xe và khởi hành ngang dốc
- Vượt qua đường hẹp vuông góc
- Vượt qua đường quanh co
- Ghép xe vào nơi đỗ (chữ L và chữ T)
- Tăng giảm số theo tốc độ quy định
- Qua đường sắt, qua đường vòng quanh co
- Dừng xe, bật xi nhan, kết thúc bài
- Thoát khỏi vị trí sa hình an toàn
- Kết thúc bài thi
– Thời gian thực hiện: 15 phút
– Điểm đạt chuẩn: ≥ 80/100 điểm
– Lỗi như cán vạch, tắt máy, sai thao tác chân côn hoặc không bật xi nhan bị trừ điểm.
– Vi phạm lỗi nghiêm trọng như rớt khỏi sa hình, vượt tốc độ, không tuân hiệu lệnh sẽ thi trượt
b) Thực hành lái xe trên đường
Lái xe “đầu kéo rơ-moóc” trên quãng đường dài 2km – 3km có đủ tình huống thực tế (đèn giao thông, dừng nhường đường, vòng cua).
Yêu cầu: điều khiển xe an toàn, quan sát gương, xử lý đúng tín hiệu, không để chết máy hoặc phanh gấp.
Điểm đạt chuẩn: ≥ 80/100 điểm.
Kết quả và cấp bằng
- Thí sinh đạt cả 2 phần (lý thuyết và thực hành) sẽ được Sở GTVT cấp GPLX hạng FC mới.
- Nếu rớt lý thuyết, không được thi thực hành.
- Nếu rớt thực hành, được bảo lưu kết quả lý thuyết trong 12 tháng (thi lại phần thực hành trong thời hạn này).
FAQs – Giải đáp các thắc mắc thường gặp
1. Khác biệt giữa bằng C và FC
- Bằng C (tải): Lái xe ô tô tải, ô tô chuyên dùng có trọng tải thiết kế từ 3.500 kg trở lên và các loại xe dưới 9 chỗ ngồi.
- Bằng FC (container): Cho phép điều khiển tất cả các loại xe của hạng C và quan trọng nhất là ô tô đầu kéo kéo sơ mi rơ-moóc (container) và xe tải kéo rơ-moóc. Đây là sự khác biệt cơ bản giúp tài xế mở rộng chuyên môn.
2. Nên nâng từ C lên FC hay học mới?
Không có lựa chọn học mới thẳng lên FC. Theo quy định, để có GPLX hạng FC, bạn phải nâng hạng từ hạng C, D hoặc E. Do đó, việc nâng hạng bằng lái từ C lên FC là con đường bắt buộc và tối ưu nhất cho những người đang có bằng C.
3. Nâng hạng bằng lái từ C lên FC có khó không?
Nâng C lên FC có khó không phụ thuộc vào kinh nghiệm và sự chuẩn bị của mỗi người. Việc học và thi đòi hỏi sự tập trung cao độ, đặc biệt là phần thực hành điều khiển tổ hợp xe dài và nặng (xe đầu kéo rơ-moóc) trong bài thi sa hình và đường trường. Tuy nhiên, với kinh nghiệm thi FC và sự đào tạo lái xe chuyên nghiệp tại trung tâm sát hạch uy tín, cùng với việc nắm vững mẹo thi bằng FC, bạn hoàn toàn có thể vượt qua.
Kết Luận
Nâng bằng lái hạng C lên FC không chỉ mở rộng phạm vi lái xe mà còn mang lại nhiều cơ hội nghề nghiệp và thu nhập cao hơn. Sau khi đọc bài viết trên của Xe Cẩu Tiến Phát, bạn hãy chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, đáp ứng điều kiện và nắm vững quy trình thi để sẵn sàng chinh phục GPLX hạng FC một cách thuận lợi nhất.
