Xe cẩu đóng vai trò then chốt trong ngành xây dựng, vận tải và nhiều lĩnh vực khác. Với sự đa dạng về chủng loại, việc lựa chọn xe cẩu phù hợp là yếu tố quan trọng quyết định hiệu quả công việc.
Bài viết này, từ chuyên gia của Tiến Phát, sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại xe cẩu phổ biến, ứng dụng và những lưu ý quan trọng.
Xe cẩu tự hành
Xe cẩu tự hành, hay còn được gọi là xe cẩu thùng, là một loại phương tiện cơ giới tích hợp hai chức năng chính: vận chuyển và nâng hạ. Điều này có nghĩa là nó vừa có khả năng di chuyển độc lập trên đường giao thông như một chiếc xe tải, vừa có thể thực hiện các công việc nâng hạ vật nặng nhờ hệ thống cần cẩu được gắn trên thân xe.
Một số hãng sản xuất xe cẩu tự hành phổ biến: Hyundai, Soosan, Unic,…
Ưu điểm của xe cẩu tự hành
- Xe có khả năng di chuyển độc lập trên đường giao thông, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí vận chuyển.
- Vừa có thể vận chuyển hàng hóa như xe tải, vừa có chức năng nâng hạ như xe cẩu.
- Có thể sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, từ bốc dỡ hàng hóa, lắp đặt thiết bị đến hỗ trợ xây dựng.
Phân loại xe cẩu tự hành
- Theo cấu tạo: Xe cẩu tự hành cần trục gấp và xe cẩu tự hành cần trục ống lồng.
- Theo tải trọng: Xe cẩu tự hành tải trọng nhẹ (dưới 5 tấn), Xe cẩu tự hành tải trọng trung bình (5-10 tấn) và Xe cẩu tự hành tải trọng nặng (trên 10 tấn).
Xem thêm: Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của xe cẩu

Xe cẩu bánh lốp
Xe cẩu bánh lốp là loại xe cẩu sử dụng bánh xe làm từ lốp cao su để di chuyển. Điều này tạo ra sự khác biệt so với xe cẩu bánh xích, mang lại khả năng di chuyển linh hoạt hơn trên các bề mặt cứng và bằng phẳng.
Các thương hiệu nổi tiếng bao gồm Kato, Tadano, Sany, Liebherr, Demag, Zoomlion,…
Ưu điểm của xe cẩu bánh lốp
- Bánh lốp cho phép xe di chuyển nhanh chóng trên đường giao thông, giúp tiết kiệm thời gian vận chuyển giữa các công trình.
- Có nhiều loại xe cẩu bánh lốp với tải trọng khác nhau, từ vài tấn đến hàng trăm tấn, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người sử dụng.
- Cần cẩu có thể xoay 360 độ và điều chỉnh độ dài, cho phép xe làm việc trong nhiều vị trí và điều kiện khác nhau.
- Được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp như xây dựng, vận tải, bốc dỡ hàng hóa tại cảng, lắp đặt thiết bị công nghiệp.
- Trang bị chân chống thủy lực để tăng cường độ ổn định khi nâng hạ vật nặng, đảm bảo an toàn trong quá trình làm việc.
Phân loại xe cẩu bánh lốp
- Theo cấu tạo cần cẩu: Cần trục dạng ống lồng (Telescopic Crane) và Cần trục dạng giàn (Lattice Boom Crane).
- Theo tải trọng: Xe cẩu bánh lốp tải trọng nhỏ, Xe cẩu bánh lốp tải trọng trung bình và Xe cẩu bánh lốp tải trọng lớn.
Tìm hiểu thêm: Cách đọc sơ đồ tải của cẩu

Xe cẩu bánh xích
Xe cẩu bánh xích là loại xe cẩu được thiết kế với bánh xích, giúp xe di chuyển dễ dàng trên nhiều địa hình phức tạp như bùn lầy, đường đá hoặc trên nền đất yếu. Dòng xe này thường có tải trọng nâng từ 50 tấn đến hơn 1000 tấn, được sử dụng rộng rãi trong các công trình xây dựng lớn, dự án hạ tầng hoặc các khu vực khai thác khoáng sản.
Đặc điểm:
- Di chuyển trên địa hình xấu rất tốt: Bánh xích giúp xe vận hành tốt trên bề mặt mềm, bùn lầy và địa hình gồ ghề.
- Ổn định và độ cân bằng cao: Cấu tạo bánh xích mang lại độ cân bằng cao khi nâng tải nặng, giảm nguy cơ lật xe.
- Khả năng nâng tải lớn: Thích hợp cho công việc nâng hàng chục tấn trong các dự án xây dựng quy mô lớn.
- Tốc độ di chuyển chậm: Vận tốc di chuyển chậm giúp tài xế thao tác an toàn và chính xác khi nâng hạ.
Xem thêm: Quy trình vận hành xe cẩu

Xe đầu kéo gắn cẩu
Xe đầu kéo gắn cẩu hay rơ moóc gắn cẩu là dòng xe kết hợp giữa xe đầu kéo và cần cẩu gắn trực tiếp phía sau cabin hoặc trên sơ mi rơ moóc. Tải trọng cẩu thường dao động từ 5 đến 30 tấn với thương hiệu nổi tiếng như Unic, Soosan, Kanglim,…
Đặc điểm:
- Tích hợp đa năng: Kết hợp khả năng vận chuyển hàng hóa và nâng hạ vật liệu ngay tại chỗ, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho công trình.
- Khung xe bền bỉ: Được thiết kế với khung xe chắc chắn, đảm bảo độ ổn định và chịu tải tốt khi di chuyển trên đường và làm việc tại hiện trường.
- Hệ thống cẩu hiện đại: Trang bị cần cẩu công nghệ thủy lực tiên tiến, cho phép nâng hạ nhanh, chính xác và an toàn với tải trọng lớn.
- Tính linh hoạt cao: Dễ di chuyển giữa các địa điểm công trình, thích hợp cho nhiều loại nhiệm vụ khác nhau nhờ khả năng tự di chuyển mà không cần thiết bị hỗ trợ thêm.
Đọc thêm: Lợi ích khi thuê xe cẩu làm việc

Xe cẩu nâng người
Xe cẩu nâng người (xe cẩu gắn giỏ nâng người) được thiết kế kết hợp giữa cần cẩu và giỏ nâng. Xe này thường được ứng dụng trong các công việc như lắp đặt, sửa chữa hệ thống điện, thay lắp đèn đường, lắp đặt biển hiệu, cắt tỉa cây xanh,… Xe cẩu nâng người có tải trọng và chiều cao làm việc đa dạng, có thể nâng người lên cao từ 6m đến 50m.
Đặc điểm:
- Được thiết kế trên nền chassi xe cẩu, với một giỏ làm việc gắn trên cần cẩu, giúp nâng hạ người an toàn khi làm việc trên cao.
- Vừa kết hợp chức nâng cẩu hàng và nâng người lên cao mà không cần phải lắp giàn giáo phức tạp.
- Dễ dàng di chuyển trên các tuyến đường giao thông, khu đô thị đông đúc.
- Có thể đồng thời nâng 1 – 2 người cùng thiết bị, công cụ làm việc.

Xe cẩu mini
Xe cẩu mini là loại xe cẩu có kích thước nhỏ gọn, tải trọng thường từ 1 đến 10 tấn, được thiết kế để hoạt động trong không gian hẹp và thi công các công trình nhỏ.
Đặc điểm:
- Dễ dàng làm việc trong các không gian hạn chế như ngõ hẹp, kho xưởng, nhà máy.
- Trọng lượng nhẹ, dễ dàng vận chuyển và ít gây áp lực lên mặt nền.
- Cấu tạo đơn giản, dễ điều khiển và sử dụng.
- Chi phí thuê/mua xe thấp hơn so với các loại xe cẩu lớn.
- Ít tốn nhiên liệu hơn so với xe cẩu tự hành, cẩu bánh lốp.
- Hệ thống điều khiển đơn giản, thao tác nhanh chóng, phù hợp cho những công việc đòi hỏi sự cơ động.

Xe cẩu tháp
Cẩu tháp là loại cẩu được thiết kế với một tháp cao thẳng đứng, trên đỉnh có gắn cần cẩu nằm ngang (cần trục). Loại cẩu này thường được sử dụng trong các công trình xây dựng cao tầng, cầu cảng, nhà máy điện…
Đặc điểm:
- Dễ dàng nâng hạ các vật liệu nặng lên đến hàng trăm tấn với độ cao lớn (hàng trăm mét).
- Cần trục có khả năng xoay 360 độ, dễ dàng di chuyển vật liệu đến các vị trí khác nhau.
- Thường được lắp đặt cố định tại công trường bằng chân đế hoặc neo vào công trình để đảm bảo độ ổn định.
- Việc vận chuyển và lắp đặt cẩu tháp khó khăn và tốn nhiều thời gian.

Cổng trục
Cổng trục là một loại thiết bị nâng hạ, có cấu tạo tương tự như cầu trục nhưng hoạt động ngoài trời. Nó có cấu trúc gồm 1 dầm chính, được nâng đỡ bằng 2 chân trụ và di chuyển trên đường ray đặt trên mặt đất hoặc nền bê tông . Cổng trục thường được sử dụng ở các bến cảng, nhà máy, công trường xây dựng để nâng hạ và di chuyển các vật nặng.
Đặc điểm:
- Có khả năng nâng hạ vật có kích thước nặng và tải trọng lớn (từ 10-1000 tấn).
- Có độ bên cao, chịu được những điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
- Tốc độ di chuyển chậm so với nhiều loại xe cẩu khác.
- Chỉ hoạt động trong phạm vi giới hạn bởi đường ray.

Lời kết
Trên đây là các loại xe cẩu chuyên dụng phổ biến hiện nay. Mỗi dòng xe cẩu sẽ có chức năng chính khác nhau, phục vụ cho từng nhu cầu công việc. Chỉ cần bạn phân biệt được các loại xe cẩu này, kết hợp với phân tích nhu cầu công việc của bạn, bạn sẽ tìm ra được loại xe cẩu chuyên dụng phù hợp với công việc của mình